Podczas zeszłorocznych badań archeologicznych prowadzonych w Pieńkach Psuckich przez członków Stowarzyszenia Historyczno-Badawczego Triglav natrafiono na niecodzienne znaleziska – kilka egzemplarzy łopatek piechoty model 1898. Te pozornie proste narzędzia okazują się dziś cennymi świadkami dziejów, rzucając światło na obecność niemieckich sił zbrojnych w tym rejonie podczas Wielkiej Wojny.
Łopatka piechoty wzoru 1898, powszechnie używana przez armię Cesarstwa Niemieckiego w latach 1914–1918, wyróżniała się charakterystyczną budową. Wzmocnione metalowymi okuciami po bokach trzonka – zwanymi potocznie „uszami” – narzędzia te łączyły w sobie prostotę z wyjątkową wytrzymałością. Dzięki temu służyły nie tylko w formacjach piechoty, lecz także w oddziałach artyleryjskich i saperskich.
Nie była to jednak wyłącznie łopata. W czasie wojny łopatki te bywały także używane jako broń – ich ciężar i solidna konstrukcja umożliwiały ich wykorzystanie w walce wręcz. W praktyce wojennej służyły przede wszystkim do kopania okopów, budowy stanowisk ogniowych i umocnień. Pozostawały w ciągłym użyciu na różnych teatrach działań – od Flandrii po Galicję.
Odnalezione w Pieńkach Psuckich egzemplarze wpisują się w coraz pełniejszy obraz wydarzeń militarnych, jakie rozgrywały się w dolinie dolnej Narwi w czasie I wojny światowej. Wspomniane miejsce, oddalone od głównych centrów działań, ukazuje się dziś jako punkt o istotnym znaczeniu strategicznym, w którym operowały oddziały Landwehry.
Stowarzyszenie Triglav zapowiada kolejne publikacje poświęcone wynikom badań. Ich praca nie tylko ratuje materialne ślady przeszłości, ale i przywraca pamięć o dramatycznych dziejach, które rozgrywały się na naszych ziemiach sto lat temu.
Unearthed history: German WWI entrenching tools found in Pieńki Psuckie
Last year, members of the Historical and Research Association SHB Triglav conducted an archaeological survey in Pieńki Psuckie, unearthing several infantry entrenching tools – model 1898. Though modest in appearance, these items offer significant insight into the presence of German military forces in this area during the First World War.
The model 1898 infantry shovel was a staple tool of the German Imperial Army between 1914 and 1918. It is easily recognisable by its reinforced side metal fittings, referred to as “ears”, which increased the tool’s strength and durability. Known for its robust design, the shovel was used across military formations – from infantry units to artillery and engineering corps.
Apart from digging trenches and building firing positions, the entrenching tool was also used as an improvised melee weapon during close combat. Its widespread utility ensured that it remained in service throughout the war, from the Western Front to the Eastern theatre of operations.
The discovery of these tools in Pieńki Psuckie contributes to the broader understanding of WWI military operations in the region. Although not a major battlefield, this area now appears to have held strategic significance for Landwehr units.
SHB Triglav has announced further publications regarding their research. Their work helps recover forgotten material remains of history and revives the memory of battles once fought on Polish soil.
