W ostatnim czasie obchodziliśmy Dzień Pamięci Ofiar Katynia, który przypomina o tragicznych losach tysięcy polskich oficerów zamordowanych przez NKWD w 1940 roku. Wśród tych bohaterów znajduje się postać wyjątkowa, która łączyła pasję sportową z patriotycznym bohaterstwem – Marian Spoida, reprezentant Polski w piłce nożnej i uczestnik Igrzysk Olimpijskich.
Instytut Pamięci Narodowej przypomniał, że wiosną 1943 roku, w jednym z katyńskich dołów śmierci, przy zwłokach oznaczonych numerem 3624, odnaleziono legitymację klubu sportowego Warta Poznań. Była to legitymacja Mariana Spoidy, wybitnego piłkarza, który swoją sportową karierę łączył z niezłomnym patriotyzmem.
Marian Spoida pierwszy raz założył koszulkę z białym orłem na piersi 3 września 1922 roku, podczas meczu z Rumunią. W swojej karierze reprezentacyjnej wystąpił łącznie 14 razy, w tym raz na igrzyskach olimpijskich w Paryżu w 1924 roku. Jego umiejętności na boisku były niepodważalne. Jak wspominał Stanisław Mielech, piłkarz Legii Warszawa: „Czy Spojda grał kiedy źle? Podaje zawsze dobrze, jak trzeba wydrybluje sobie pozycję, rozumie się na obstawianiu, strzelać umie; czy go więcej chwalić warto? Niech tylko trenuje biegi, bo może kiedy dostać szybsze skrzydło”.
Jednak życie Spoidy to nie tylko piłka nożna. Jako 18-latek wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim, a po jego sukcesie, nie wahając się, stanął do walki z bolszewicką ofensywą. W wrześniu 1939 roku, podczas obrony Polski, wpadł w ręce Sowietów i został przetransportowany do Katynia, gdzie został zamordowany wiosną 1940 roku wraz z innymi oficerami Wojska Polskiego.
Dzień Pamięci Ofiar Katynia jest okazją do przypomnienia o tych, którzy oddali swoje życie nie tylko na polu bitwy, ale także na boiskach sportowych, broniąc honoru i godności narodowej. Marian Spoida pozostaje jednym z wielu bohaterów, którzy przypominają nam o cenie wolności i niepodległości, jaką zapłaciło wiele pokoleń Polaków.
Katyn Massacre Remembrance Day: The Story of Marian Spoida, a National Hero and Athlete
Recently, we observed the Katyn Massacre Remembrance Day, commemorating the tragic fates of thousands of Polish officers murdered by the NKVD in 1940. Among these heroes was a unique figure who combined sporting passion with patriotic heroism – Marian Spoida, a representative of Poland in football and a participant in the Olympic Games.
The National Memory Institute recalled that in the spring of 1943, in one of the Katyn death pits, with the corpses marked number 3624, a membership card of the sports club Warta Poznań was found. It belonged to Marian Spoida, an outstanding footballer who combined his sports career with steadfast patriotism.
Marian Spoida first wore the shirt with the white eagle on his chest on September 3, 1922, during a match against Romania. In his national team career, he appeared a total of 14 times, including once at the Olympic Games in Paris in 1924. His skills on the field were undeniable. As recalled by Stanisław Mielech, a footballer from Legia Warsaw: „Did Spojda ever play poorly? He always passes well, can dribble into position when needed, understands marking, knows how to shoot; is it worth praising him more? He just needs to train running because sometimes he may face a faster wing.”
However, Spoida’s life was not just about football. At the age of 18, he participated in the Greater Poland Uprising, and after its success, he did not hesitate to confront the Bolshevik offensive. In September 1939, during the defense of Poland, he fell into Soviet hands and was transported to Katyn, where he was murdered in the spring of 1940 along with other officers of the Polish Army.
Katyn Massacre Remembrance Day is an opportunity to remember those who gave their lives not only on the battlefield but also on sports fields, defending the honor and dignity of the nation. Marian Spoida remains one of many heroes who remind us of the price of freedom and independence paid by many generations of Poles.
