W czasie uroczystości pogrzebowych Papieża Franciszka, wzrok wiernych kieruje się ku Bazylice Santa Maria Maggiore w Rzymie, miejscu o niezwykłym znaczeniu religijnym i historycznym. W tej monumentalnej świątyni znajduje się relikwiarz zawierający pięć fragmentów drewna sykomory (ficus sycomorus), które, według tradycji, pochodzą z żłóbka, na którym złożono Dzieciątko Jezus. Relikwie te spoczywają w srebrnym relikwiarzu umieszczonym pod głównym ołtarzem.
Papież Franciszek, jako ósmy następca św. Piotra, został pochowany właśnie w tej bazylice. Wizyta w Bazylice Santa Maria Maggiore jest dla pielgrzymów przeżyciem głęboko duchowym. Wśród wielu arcydzieł wyróżnia się mozaika w absydzie, przedstawiająca jedne z najstarszych wizerunków Najświętszej Maryi Panny. Stworzona w XIII wieku przez Fra Jacopa Torritiego, mozaika ukazuje Maryję koronowaną przez swojego Syna, Jezusa Chrystusa, w otoczeniu wielkiej niebieskiej kuli, symbolizującej wszechświat wypełniony gwiazdami, słońcem i księżycem. Dzieło to, głęboko zakorzenione w duchowości franciszkańskiej, przedstawia także postaci św. Franciszka z Asyżu oraz św. Antoniego.
Poniżej mozaiki znajduje się Papieski Ołtarz, zarezerwowany wyłącznie dla Ojca Świętego lub jego pełnomocnika. W podstawie ołtarza, wykonanej z porfiru, spoczywają relikwie św. Macieja Apostoła, wybranego na miejsce Judasza Iskarioty. Poniżej znajduje się kryształowy relikwiarz autorstwa Giuseppe Valadiera, w którym przechowywane są fragmenty Świętego Żłóbka. Wśród nich znajdują się cztery drewniane deski oraz fragment obrazu Narodzenia Pańskiego. Naukowe badania potwierdziły, że drewno pochodzi z klonu rosnącego dwa tysiące lat temu w starożytnym Izraelu. W 2019 r. Papież Franciszek przekazał fragment relikwii Kościołowi św. Katarzyny w Betlejem.
Warto wspomnieć, że w XII wieku do bazyliki przeniesiono szczątki św. Hieronima, choć ich dokładna lokalizacja pozostaje niepewna. Przypuszcza się, że mogą spoczywać pod Papieskim Ołtarzem lub w konfesji w prawym transepcie.
Nad ołtarzem wznosi się baldachim, zaprojektowany około 1740 r. przez Ferdinanda Fugę, architekta odpowiedzialnego również za fasady bazyliki. Baldachim wspiera się na kolumnach z porfiru i brązu.
Nawa główna bazyliki, mierząca 280 stóp długości, oddzielona jest kolumnami z marmuru ateńskiego, które pochodzą z antycznych budowli rzymskich. Ściany naw zdobi trzydzieści sześć mozaik z V wieku, przedstawiających sceny ze Starego Testamentu. Po prawej stronie ukazano dzieje Mojżesza i Jozuego, po lewej historię Abrahama, Izaaka i Jakuba.
Wnętrze bazyliki dopełnia unikalny, kasetonowy sufit, dzieło Giuliana da Sangallo, architekta renesansowego, którego wpływ odczuwalny był nawet w twórczości Rafaela i Leonarda da Vinci. Sufit, składający się ze 105 kasetonów, został pokryty złotem przywiezionym przez Krzysztofa Kolumba z Nowego Świata, będącym darem Królów Hiszpanii, Ferdynanda i Izabeli, dla tej maryjnej świątyni.
Bazylika Santa Maria Maggiore niezmiennie pozostaje miejscem wielkiej czci dla wiernych, świadectwem wiary, historii i nieprzemijającego piękna katolickiej tradycji.
Basilica of Santa Maria Maggiore: A witness to great faith and history
During the funeral ceremonies of Pope Francis, the faithful’s attention turns to the Basilica of Santa Maria Maggiore in Rome, a site of profound religious and historical significance. Beneath the main altar lies a silver reliquary containing five fragments of sycamore wood (ficus sycomorus), believed to have come from the manger where the Infant Jesus was laid.
Pope Francis is now the eighth Roman Pontiff to be buried within this basilica. A pilgrimage to the Basilica of Saint Mary Major reveals its spiritual and artistic richness. Among its many treasures is the stunning 13th-century apse mosaic, created by Fra Jacopo Torriti, depicting the Coronation of the Virgin Mary by her Son, Jesus Christ. This masterpiece, set within a great blue orb symbolizing the universe, reflects the profound Franciscan devotion to Mary and includes key Franciscan figures such as Saint Francis of Assisi and Saint Anthony.
Beneath the mosaic stands the Papal Altar, reserved solely for the Pope or his authorized delegate. The porphyry urn at the base of the altar holds the relics of Saint Matthias, the Apostle chosen to replace Judas Iscariot. Below the altar, a crystal reliquary crafted by Giuseppe Valadier houses fragments of the Holy Manger. Scientific analysis confirmed that the wood originates from a tree species found in ancient Israel two thousand years ago. In 2019, Pope Francis gifted a fragment of the Sacred Cradle to the Church of Saint Catherine in Bethlehem.
Additionally, the remains of Saint Jerome, who died in 420, were brought to the basilica in the 12th century, although their exact location remains uncertain.
Above the altar rises a baldacchino designed around 1740 by Ferdinando Fuga, adorned with porphyry and bronze columns. The nave of the basilica, stretching 280 feet, is divided by Athenian marble columns repurposed from ancient Roman structures. Thirty-six Old Testament mosaics from the 5th century adorn the nave, depicting the lives of Moses, Joshua, Abraham, Isaac, and Jacob.
Running the length of the nave is a unique coffered ceiling designed by Giuliano da Sangallo, whose influence extended to Renaissance masters like Raphael and Leonardo da Vinci. The ceiling’s gilding, featuring the first gold brought by Christopher Columbus from the New World, was a royal gift from King Ferdinand and Queen Isabella of Spain to honor the Virgin Mary.
The Basilica of Santa Maria Maggiore continues to stand as a majestic testament to faith, history, and the enduring beauty of Catholic tradition.
