Zbliża się rocznica jednego z najważniejszych wydarzeń w historii Polski – wybuchu Powstania Warszawskiego. 1 sierpnia 1944r., o godz. 5 po poł., warszawiacy podjęli heroiczną próbę wyzwolenia swojego miasta spod niemieckiej okupacji. Powstanie Warszawskie, które trwało 63 dni, stało się symbolem nieugiętej walki o wolność i godność narodową.
Powstanie rozpoczęło się od zrywu ponad 30 tysięcy powstańców, wśród których znajdowali się żołnierze Armii Krajowej, harcerze oraz zwykli obywatele, w tym młodzież i kobiety. Ludność Warszawy i okolicznych miejscowości, jak Legionowo, włączała się aktywnie w walki, wspierając powstańców żywnością, medykamentami i informacjami wywiadowczymi. Pomoc napływała również z okolic Puszczy Kampinoskiej, gdzie mieszkańcy gminy Czosnów oraz innych pobliskich miejscowości wspierali powstańców.
Decyzję o rozpoczęciu powstania podjęto na podstawie rozkazów wydanych przez dowódców Armii Krajowej. Głównym dowódcą Powstania Warszawskiego był gen. Antoni Chruściel ps. „Monter”, który otrzymał rozkaz od komendanta głównego AK, gen. Tadeusza Komorowskiego ps. „Bór”. Przyczyną decyzji o wybuchu powstania była nadzieja na szybkie wyzwolenie stolicy przed nadchodzącymi oddziałami Armii Czerwonej oraz chęć uniknięcia przejęcia miasta przez władze komunistyczne.
W Legionowie walki rozpoczęły się już w pierwszych dniach sierpnia. Miasto, będące ważnym punktem strategicznym ze względu na położenie i węzeł kolejowy, stało się miejscem zaciętych starć pomiędzy oddziałami powstańczymi a niemieckimi siłami okupacyjnymi. Dowódcą oddziałów powstańczych w Legionowie był płk Roman Kłoczkowski. Powstańcy Legionowa, mimo braku broni i amunicji, dzielnie stawiali opór, utrzymując miasto przez kilka dni.
Równie dramatyczne wydarzenia miały miejsce w Puszczy Kampinoskiej, gdzie operowały oddziały AK pod dowództwem mjr. Alfonsa Kotowskiego ps. „Okoń”. Powstańcy prowadzili działania partyzanckie, nękając niemieckie konwoje i przeprowadzając liczne zasadzki. Niestety, Niemcy w odwecie przeprowadzali brutalne pacyfikacje okolicznych wsi, mordując wielu mieszkańców i paląc ich domy.
Mimo bohaterskiego wysiłku i determinacji, powstańcy na próżno czekali na wsparcie Armii Rosyjskiej, która w tym czasie stanęła już na praskim brzegu Wisły. Pomoc, na którą liczyli, nigdy nie nadeszła, co miało tragiczne konsekwencje. Rosjanie nie tylko wstrzymali swoje działania, ale również uniemożliwili dostawy z Zachodu, które miały wspomóc walczących powstańców.
Bilans Powstania Warszawskiego jest porażający. Zginęło około 16 tysięcy powstańców, a około 150 tysięcy cywilów zostało zamordowanych przez Niemców w czasie walk i po ich zakończeniu. Niemcy przeprowadzili masowe egzekucje, niszczyli całe dzielnice miasta, a po kapitulacji powstańców, Warszawa została niemal doszczętnie zniszczona. Około 500 tysięcy mieszkańców stolicy zostało wypędzonych ze swoich domów, wielu z nich trafiło do obozów koncentracyjnych i pracy przymusowej.
Powstanie Warszawskie miało ogromny wpływ również na okoliczne miejscowości. Legionowo, będące ważnym punktem oporu, odczuło brutalność niemieckiej machiny wojennej. W gminie Czosnów oraz w innych miejscowościach Puszczy Kampinoskiej dochodziło do pacyfikacji, gdzie wielu mieszkańców straciło życie lub zostało zmuszonych do ucieczki.
Mimo tragicznego końca, Powstanie Warszawskie pozostaje ważnym elementem pamięci narodowej. Niektóre gminy i miasta do dziś świętują ten wielki zryw narodowy, ogłoszony przez Rząd Polski na Uchodźctwie, upamiętniając bohaterstwo i poświęcenie tych, którzy walczyli o wolność. Każdego roku 1 sierpnia o godz. 5 po poł., Warszawa i wiele innych miejsc w Polsce zatrzymuje się na minutę ciszy, by oddać hołd poległym i przypomnieć o ich ofierze.
Anniversary of the Warsaw Uprising
The anniversary of one of the most important events in Polish history – the outbreak of the Warsaw Uprising – is approaching. On August 1, 1944, at 5 p.m., the people of Warsaw undertook a heroic attempt to liberate their city from German occupation. The Warsaw Uprising, which lasted 63 days, became a symbol of the unyielding struggle for national freedom and dignity.
The uprising began with the uprising of over 30,000 insurgents, including soldiers of the Home Army, scouts, and ordinary citizens, including youth and women. The people of Warsaw and surrounding towns, such as Legionowo, actively participated in the fights, supporting the insurgents with food, medicines, and intelligence. Support also came from the vicinity of the Kampinos Forest, where the residents of the Czosnów commune and other nearby towns supported the insurgents.
The decision to start the uprising was made based on orders issued by the commanders of the Home Army. The main commander of the Warsaw Uprising was Gen. Antoni Chruściel, codenamed „Monter,” who received the order from the Home Army’s chief commander, Gen. Tadeusz Komorowski, codenamed „Bór.” The reason for the decision to start the uprising was the hope for a quick liberation of the capital before the approaching Red Army units and the desire to avoid the city being taken over by communist authorities.
In Legionowo, the fighting began in the early days of August. The town, being an important strategic point due to its location and railway junction, became the site of fierce clashes between insurgent units and German occupying forces. The commander of the insurgent units in Legionowo was Capt. Kazimierz Jackowski, codenamed „Torpeda.” Despite the lack of weapons and ammunition, the Legionowo insurgents bravely resisted, holding the town for several days.
Equally dramatic events took place in the Kampinos Forest, where Home Army units operated under the command of Maj. Alfons Kotowski, codenamed „Okoń.” The insurgents conducted guerrilla operations, harassing German convoys and conducting numerous ambushes. Unfortunately, the Germans retaliated with brutal pacifications of nearby villages, killing many residents and burning their homes.
Despite heroic efforts and determination, the insurgents in vain awaited support from the Russian Army, which at that time had already reached the Praga bank of the Vistula. The help they were hoping for never came, with tragic consequences. The Russians not only halted their operations but also prevented supplies from the West that were meant to aid the fighting insurgents.
The toll of the Warsaw Uprising is staggering. Approximately 16,000 insurgents died, and about 150,000 civilians were murdered by the Germans during and after the fights. The Germans carried out mass executions, destroyed entire districts of the city, and after the insurgents’ capitulation, Warsaw was almost completely destroyed. About 500,000 residents of the capital were expelled from their homes, many of them sent to concentration camps and forced labor.
The Warsaw Uprising also had a significant impact on nearby towns. Legionowo, being an important resistance point, felt the brutality of the German war machine. In the Czosnów commune and other towns in the Kampinos Forest, pacifications took place, where many residents lost their lives or were forced to flee.
Despite its tragic end, the Warsaw Uprising remains an important element of national memory. Some communes and cities still celebrate this great national uprising, proclaimed by the Polish Government in Exile, commemorating the heroism and sacrifice of those who fought for freedom. Every year on August 1 at 5 p.m., Warsaw and many other places in Poland pause for a minute of silence to pay tribute to the fallen and remind us of their sacrifice.
