14 września 2024 r., na Cmentarzu – Mauzoleum w Palmirach, odbyła się uroczystość religijno-patriotyczna, upamiętniająca 85. rocznicę wybuchu II wojny światowej oraz ofiary egzekucji w Palmirach i na terenie Puszczy Kampinoskiej w latach 1939-1943.
Uroczystość rozpoczęła msza św. w intencji poległych i pomordowanych w Palmirach podczas II wojny światowej, a odprawił ją Ksiądz Kardynał Kazimierz Nycz, Metropolita Warszawski.
W asyście honorowej Orkiestry Reprezentacyjnej Wojska Polskiego i pododdziału honorowego z Pułku Reprezentacyjnego Wojska Polskiego odegrano hymn państwowy, po którym nastąpiły okolicznościowe przemówienia.
Odczytano również list okolicznościowy, który do uczestników uroczystości skierował Prezydent RP Andrzej Duda. W liście podkreślił konieczność pamięci o tych wszystkich, którzy ginęli, tylko dlatego, że byli Polakami. My, współcześni, jesteśmy depozytariuszami pamięci o losach poległych w Palmirach, dlatego bardzo dziękuję wszystkim, którzy co roku gromadzą się, by uczcić ich wierność Polsce. Dziękuję historykom z tutejszego muzeum i Instytutu Pamięci Narodowej za dokumentowanie i opisywanie tamtych wydarzeń. Szczególne podziękowania kieruję do młodzieży i jej wychowawców, którzy odwiedzają ten i inne podwarszawskie cmentarze wojenne, porządkują je i uczestniczą w lokalnych obchodach – napisał Prezydent.
Następnie Wojewoda Mazowiecki Mariusz Frankowski, w imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, wręczył Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej” ks. prał. Tadeuszowi Jaworskiemu.
Ks. prał. Tadeusz Jaworski w poprzednich latach pełnił posługę proboszcza
w Secyminie Nowym i Błoniu, jest także kapelanem strażaków PSP i OSP w Powiecie Warszawskim Zachodnim, a przez 30 lat pełnił funkcję Rektora Cmentarza -Mauzoleum w Palmirach.
Po odczytaniu Apelu Pamięci Kompania Reprezentacyjna Wojska Polskiego oddala salwę honorową, po której delegacje złożyły wieńce i kwiaty na grobach pomordowanych.
W uroczystości udział wzięli m.in. przedstawiciele samorządów i organizacji społecznych z terenu Powiatu Nowodworskiego: Magdalena Biernacka – Starosta Nowodworski, Anna Maliszewska – Wójt Gminy Czosnów, delegacja Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej w składzie: ppłk w st. spocz. Janusz Zajączkowski, płk w st. spocz. Henryk Łazarski, kpr. pchor. w st. spocz. lek. Janina Tarasiewicz, Marcin Łada, Wiesława Karczmarczyk.
Organizatorami uroczystości byli: Wojewoda Mazowiecki, Instytut Pamięci Narodowej, Dowództwo Garnizonu Warszawa, Wojskowa Akademia Techniczna,
2. Mazowiecki Pułk Saperów w Kazuniu, Muzeum-Miejsce Pamięci Palmiry, Kampinoski Park Narodowy, Powiat Warszawski Zachodni, Gmina Czosnów, Gmina Izabelin i Kapituła Kolegiacka Kampinosko-Bielańska.
***
W Palmirach spoczywa ok. dwóch tysięcy obywateli RP – Polaków i Żydów, głównie przedstawicieli inteligencji, zamordowanych przez Niemców w kilkudziesięciu masowych egzekucjach. Ginęli tu m.in. artyści, działacze społeczni i polityczni, urzędnicy, a potem również duchowni czy nauczyciele. Wielu z nich było mieszkańcami stolicy. W Palmirach Niemcy rozstrzelali m.in. marszałka Sejmu Macieja Rataja, jednego z przywódców polskich socjalistów Mieczysława Niedziałkowskiego, złotego medalistę olimpijskiego Janusza Kusocińskiego oraz pisarza i redaktora pierwszego konspiracyjnego pisma „Polska Żyje” Witolda Hulewicza.
(k)
Foto: Wiesława Karczmarczyk
