Stanowisko przedstawione przez Instytut Kultury Prawnej „Ordo Iuris” w związku z reakcją sztabu Rafała Trzaskowskiego na akcję ulotkową Instytutu zasługuje na uważną i pogłębioną analizę. Dotyka ono bowiem istoty wolności słowa, zakresu prawa do agitacji wyborczej oraz – co najważniejsze – sprawy odpowiedzialności obywatelskiej i troski o dobro wspólne, jakim jest Rzeczpospolita.
Instytut poinformował, że jego działania polegały na rozpowszechnianiu materiałów informacyjnych zawierających cytaty z wypowiedzi Rafała Trzaskowskiego i jego politycznych współpracowników, dotyczące kluczowych dla ładu społecznego kwestii: ochrony życia, wolności sumienia, nienaruszalności rodziny oraz suwerenności narodowej. W odpowiedzi na to – jak zaznacza Ordo Iuris – sztab Trzaskowskiego zdecydował się na skierowanie zawiadomienia do prokuratury, oskarżając Instytut o prowadzenie „kampanii kłamstw”.
Według przedstawicieli Ordo Iuris, przedstawione treści nie są opiniami ani ocenami, lecz dokumentalnymi cytatami, których źródłem są wypowiedzi publiczne i podpisane przez polityków dokumenty. W tym kontekście użycie środków prawnych wobec autorów broszury niepokoi – rodzi bowiem pytania o granice dozwolonej krytyki politycznej i możliwe instrumentalne wykorzystanie organów państwowych do tłumienia głosu społecznego.
Ordo Iuris podkreśla, że jego działalność nie ma charakteru agitacji na rzecz żadnego kandydata, lecz mieści się w ramach misji statutowej – promowania ładu prawnego opartego na wartościach cywilizacji chrześcijańskiej. Jak zauważa Instytut, zgodnie z art. 106 par. 1 Kodeksu Wyborczego, agitację może prowadzić każdy obywatel, co implikuje także prawo do informowania społeczeństwa o stanowiskach polityków. Akcja ulotkowa, zdaniem Ordo Iuris, jest właśnie taką formą przekazu – przytoczeniem faktów, które mają umożliwić wyborcom podjęcie świadomej decyzji.
Oświadczenie wskazuje również na nierówność traktowania inicjatyw społecznych. Autorzy zwracają uwagę na kampanię prowadzoną przez organizację „Akcja Demokracja” – jawną inicjatywę wspierającą Trzaskowskiego, której źródła finansowania, według doniesień medialnych, mogą pochodzić z zagranicy. Tymczasem środki na kampanię Ordo Iuris – jak zaznaczono – pochodzą z dobrowolnych datków obywateli, co dowodzi jawności i transparentności działań Instytutu.
W sferze retorycznej, oświadczenie posługuje się silnym językiem emocjonalnym, określając działania sztabu Trzaskowskiego jako „atak” czy próbę cenzury. Z drugiej strony, zawiera ono również apel do racjonalnej debaty i do wolności wypowiedzi, opartej na faktach i dokumentach. W duchu odpowiedzialności obywatelskiej Ordo Iuris zachęca odbiorców do współudziału w akcji – nie jako sympatyków określonej opcji politycznej, lecz jako uczestników życia publicznego, pragnących działać zgodnie z prawdą i sumieniem.
Na uwagę zasługuje fakt, że stanowisko to zostało opublikowane na kilka dni przed wyborami, co nadaje mu szczególny kontekst: jest to głos za zachowaniem uczciwości kampanii, ale również apel o czujność wobec prób zawężania pola debaty.
Z perspektywy konstytucyjnej, działania Ordo Iuris wpisują się w ochronę wolności słowa (art. 54 Konstytucji RP) oraz prawa do udziału w życiu publicznym. Jeśli przedstawione informacje rzeczywiście stanowią dokumentalne cytaty, a ich celem jest rzetelne poinformowanie obywateli – wówczas zarzut o „kampanię kłamstw” wymaga wykazania nieprawdy, a nie samego istnienia krytyki.
Na poziomie symbolicznym, spór ten dotyka również głębszego napięcia cywilizacyjnego – między światopoglądem chrześcijańskim, akcentującym obiektywne wartości moralne, a relatywizmem moralnym, promowanym często przez środowiska liberalno-lewicowe. W tym sensie głos Ordo Iuris nie jest jedynie interwencją w konkretny konflikt, ale wyrazem trwalszego sporu o kształt polskiej tożsamości i przyszłość Rzeczypospolitej.
Trzaskowski versus leaflets. Ordo Iuris statement as a voice in defense of public truth
The position presented by the Institute for Legal Culture „Ordo Iuris” in response to the reaction of Rafał Trzaskowski’s campaign team to the leaflet campaign conducted by the Institute deserves careful and in-depth analysis. It touches upon the essence of freedom of speech, the scope of the right to electoral campaigning, and, above all, the issue of civic responsibility and concern for the common good – the Polish Commonwealth.
The Institute reported that its activities consisted of distributing informational materials containing quotes from Rafał Trzaskowski and his political associates concerning crucial matters for social order: the protection of life, freedom of conscience, the inviolability of the family, and national sovereignty. In response – as Ordo Iuris notes – Trzaskowski’s campaign team decided to file a complaint with the prosecutor’s office, accusing the Institute of conducting a „campaign of lies.”
According to Ordo Iuris, the presented content is not comprised of opinions or evaluations but consists of documentary quotes whose sources are public statements and documents signed by the politicians themselves. In this context, the use of legal means against the authors of the leaflet is troubling – it raises questions about the limits of permitted political criticism and the possible instrumental use of state authorities to suppress the voice of society.
Ordo Iuris emphasizes that its activity does not constitute campaigning for any candidate but falls within its statutory mission – promoting a legal order based on the values of Christian civilization. As the Institute notes, according to Article 106 §1 of the Electoral Code, campaigning can be conducted by any citizen, which also implies the right to inform society about the views of politicians. The leaflet campaign, in Ordo Iuris’ view, is precisely such a form of communication – the citation of facts intended to enable voters to make an informed decision.
The statement also highlights unequal treatment of civic initiatives. The authors point to a campaign conducted by the „Akcja Demokracja” organization – an open initiative supporting Trzaskowski, whose sources of funding, according to media reports, may come from abroad. Meanwhile, the funds for the Ordo Iuris campaign – as emphasized – come from voluntary donations from citizens, which proves the transparency and openness of the Institute’s actions.
Rhetorically, the statement uses strong emotional language, describing the actions of Trzaskowski’s team as an „attack” or an attempt at censorship. On the other hand, it also contains an appeal to rational debate and to freedom of expression based on facts and documents. In the spirit of civic responsibility, Ordo Iuris encourages recipients to participate in the campaign – not as supporters of a particular political option but as participants in public life who wish to act in accordance with truth and conscience.
It is noteworthy that this position was published a few days before the elections, which gives it a particular context: it is a call for fairness in the campaign but also an appeal for vigilance against attempts to narrow the scope of debate.
From a constitutional perspective, Ordo Iuris’ actions fall under the protection of freedom of speech (Article 54 of the Constitution of the Polish Commonwealth) and the right to participate in public life. If the presented information indeed constitutes documentary quotes and aims to provide citizens with truthful information – then the accusation of a „campaign of lies” requires proving falsehood, not merely the existence of criticism.
On a symbolic level, this dispute also touches on a deeper civilizational tension – between the Christian worldview, emphasizing objective moral values, and the moral relativism often promoted by liberal-leftist circles. In this sense, the voice of Ordo Iuris is not merely an intervention in a specific conflict but an expression of a deeper dispute about the shape of Polish identity and the future of the Polish Commonwealth.
