19-V-25r. doszło do aktu rażącego bezprawia i profanacji pamięci narodowej: z Polskiego Cmentarza Wojennego w Miednoje zostały usunięte symbole Orderu Virtuti Militari oraz Krzyża Kampanii Wrześniowej 1939 roku. Działania te przeprowadzono na podstawie decyzji Prokuratury Okręgowej w Twerskim Obwodzie Federacji Rosyjskiej z dnia 16-V-25r., powołującej się na przepisy o ochronie dziedzictwa narodowego Federacji Rosyjskiej oraz o upamiętnieniu zwycięstwa Związku Sowieckiego w tzw. Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej.
Zdecydowany i natychmiastowy protest wystosowali Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Federacja Rodzin Katyńskich. W ich wspólnym oświadczeniu podkreślono, że usunięcie polskich krzyży stanowi próbę zacierania prawdy o Zbrodni Katyńskiej i jest kolejnym aktem rosyjskiej polityki historycznej, która dąży do odwrócenia odpowiedzialności za zbrodnie reżimu stalinowskiego.
– „Usunięcie odznaczeń doprowadziło do naruszenia świętości miejsca wiecznego spoczynku i bezprecedensowego naruszenia godności Ofiar Zbrodni Katyńskiej” – czytamy w oświadczeniu podpisanym przez Lecha Parella, szefa Urzędu do Spraw Kombatantów, oraz Izabellę Sariusz-Skąpską, prezes Federacji Rodzin Katyńskich.
Przypomnijmy: Polski Cmentarz Wojenny w Miednoje to miejsce spoczynku 6314 polskich jeńców wojennych – funkcjonariuszy Policji Państwowej, Straży Granicznej, Korpusu Ochrony Pogranicza i więziennictwa – zamordowanych przez NKWD na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z dnia 5 marca 1940 roku. Zbrodnia Katyńska, jak potwierdzają dokumenty przekazane w latach 1990–1992 przez prezydentów Gorbaczowa i Jelcyna stronie polskiej, pochłonęła życie co najmniej 21 768 obywateli II Rzeczypospolitej.
Nekropolia w Miednoje powstała na mocy umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej z 22-II-94r. (Dz.U. z 1994, nr 112, poz. 543), a jej formalne otwarcie nastąpiło 2-IX-2000r. Od początku integralną częścią założenia były wizerunki najwyższych odznaczeń wojskowych: Orderu Virtuti Militari i Krzyża Kampanii Wrześniowej. Decyzja rosyjskich władz o ich usunięciu nie tylko narusza zapisy umowy dwustronnej, ale również godzi w pamięć o ofiarach i stanowi formę przemocy symbolicznej wobec rodzin poległych.
Co więcej, art. 3 ust. 4 wspomnianej umowy stanowi wyraźnie: „Strony zobowiązują się do natychmiastowego wzajemnego informowania się o wszystkich przypadkach wandalizmu wobec miejsc pamięci i spoczynku oraz podejmowania niezwłocznych działań w celu przywrócenia tym miejscom należytego porządku”. Nic takiego ze strony Federacji Rosyjskiej nie miało miejsca. Usunięcie polskich symboli odbyło się bez konsultacji, w sposób jednostronny i wbrew zapisanym zobowiązaniom.
W oświadczeniu Lecha Parella i Izabelli Sariusz-Skąpskiej przypomniano również, że w 1990 roku władze ZSRR uznały swoją odpowiedzialność za Katyń. Oficjalny komunikat agencji TASS z 13 kwietnia 1990, zatwierdzony przez Biuro Polityczne KC KPZR, stwierdzał: „Tragedia katyńska jest jedną z ciężkich zbrodni stalinizmu”.
Mimo tego dziedzictwa uznania winy, Federacja Rosyjska ponownie dokonuje aktów, które wpisują się w proces odwracania prawdy historycznej i prób rehabilitacji sowieckiego totalitaryzmu.
Na chwilę obecną nie odnotowano żadnej oficjalnej reakcji Rządu Donalda Tuska. Milczenie w tej sprawie budzi poważny niepokój i może zostać odebrane jako zaniechanie w obronie polskiej racji stanu. Tymczasem Rodziny Katyńskie oraz środowiska kombatanckie i patriotyczne oczekują jasnego stanowiska polskich władz, działań dyplomatycznych i konsekwencji wobec naruszeń międzynarodowych zobowiązań.
Sprawa Miednoje to nie tylko kwestia symboli – to kwestia wierności prawdzie, czci dla Ofiar i godności państwa polskiego.
—
profanation in Miednoje – Russian authorities removed the Virtuti Militari Cross from the Polish necropolis
On May 19, 2025, a grave act of desecration and historical falsification occurred: the Order of Virtuti Militari and the September 1939 Campaign Cross were removed from the Polish War Cemetery in Miednoje. This was carried out under the decision of the Tver District Prosecutor’s Office of the Russian Federation, dated May 16, 2025, citing laws on the protection of Russian historical heritage and the commemoration of the Soviet Union’s victory in the so-called Great Patriotic War.
An immediate and resolute protest was issued by the Office for War Veterans and Victims of Oppression and the Federation of Katyn Families. In their joint statement, they declared that the removal of these Polish crosses constitutes an attempt to deny responsibility for the Katyn Massacre and is part of a broader Russian policy of historical revisionism.
“The removal of the decorations violated the sanctity of the burial site and constitutes an unprecedented violation of the dignity of the victims of the Katyn Massacre,” wrote Lech Parell, head of the Veterans Office, and Izabella Sariusz-Skąpska, president of the Katyn Families Federation.
The Polish War Cemetery in Miednoje is the resting place of 6,314 Polish POWs—officers of the State Police, Border Guard, and prison services—murdered by the NKVD following the March 5, 1940 decision of the Politburo of the Central Committee of the Communist Party of the Soviet Union. The Katyn Massacre, confirmed by documents handed over in 1990–1992 by Presidents Gorbachev and Yeltsin, took the lives of at least 21,768 Polish citizens.
The cemetery was established under the Polish-Russian bilateral agreement of February 22, 1994 (Journal of Laws 1994, No. 112, item 543), and officially opened on September 2, 2000. From its inception, it included depictions of the Virtuti Militari and the 1939 Campaign Cross. Their removal violates both the spirit and letter of the bilateral agreement, as well as the dignity of those buried.
The agreement clearly states in Article 3, Section 4: “The Parties undertake to inform each other immediately of all cases of vandalism against memorial sites and burial grounds and to take prompt actions to restore order and punish the perpetrators.” No such notification or cooperation occurred. The decision was unilateral and unlawful.
Parell and Sariusz-Skąpska also reminded that in 1990 the USSR formally acknowledged its responsibility. A communiqué by TASS on April 13, 1990, approved by the Politburo, stated: “The Katyn tragedy is one of the grave crimes of Stalinism.”
Nevertheless, the Russian Federation has returned to falsifying history and rehabilitating Soviet totalitarianism.
As of now, the government of Prime Minister Donald Tusk has not issued an official response. This silence is deeply troubling and may be interpreted as a failure to defend Polish national memory and sovereignty. Katyn Families and patriotic organizations are calling for immediate diplomatic action and enforcement of international agreements.
The case of Miednoje is not only about symbols—it is about truth, remembrance, and the dignity of the Polish Commonwealth.
