Zespół Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN przeprowadził trzeci etap prac poszukiwawczych w Kampinoskim Parku Narodowym koło Palmir. Trwał on od 14-VII-2025 r. do 25-VII-2025 r. na terenach, gdzie w latach 1939–1941 Niemcy dokonywali masowych egzekucji Polaków. Celem było odnalezienie szczątków pominiętych w powojennych ekshumacjach, by przywrócić pamięć o ofiarach.
Po wojnie ekshumacje ujawniły 22 groby zbiorowe z ciałami 1734 osób, pochowanych w 1948 r. na cmentarzu-mauzoleum w Palmirach. Analiza materiałów historycznych, w tym zapisów o 14 dodatkowych zwłokach odnalezionych trzy lata po zakończeniu prac, wskazała na niekompletność działań. „W trakcie pierwotnych ekshumacji nie podjęto wszystkich szczątków” – podaje IPN. Kluczowe były fotografie lotnicze z 1947 r., które pozwoliły precyzyjnie zlokalizować poekshumacyjne jamy grobowe.
W trzecim etapie przebadano dwie jamy i odkryto nieznany wcześniej pojedynczy grób. Wydobyto luźne szczątki ludzkie oraz fragmenty szkieletów w układzie anatomicznym, pominięte wcześniej z powodu rozkładu i trudnych warunków. Wśród artefaktów znaleziono grzebienie, okulary, szczoteczki do zębów, skórzaną torebkę, portmonetkę, obuwie, fragmenty ubioru, obrączki i monety. „Wszystkie szczątki poddane zostaną badaniom antropologicznym, a artefakty – konserwacji i analizie” – zapowiada IPN.
Prace wsparli żołnierze 2. Mazowieckiego Pułku Saperów z Nowego Dworu Mazowieckiego oraz Dyrekcja Kampinoskiego Parku Narodowego, co podkreśla znaczenie współpracy dla upamiętnienia ofiar niemieckiej okupacji.
Echoes of Palmiry Buried: IPN Uncovers Forgotten Remains of Occupation Victims
The IPN Search and Identification Office team conducted the third stage of search operations in Kampinos National Park near Palmiry from July 14, 2025, to July 25, 2025, in areas where Germans carried out mass executions of Poles between 1939 and 1941. The aim was to recover remains missed in postwar exhumations, restoring memory of the victims.
Postwar exhumations revealed 22 mass graves containing 1734 bodies, buried in 1948 at the Palmiry cemetery-mausoleum. Analysis of historical records, including notes of 14 additional bodies found three years after the official works ended, indicated incomplete efforts. „Not all remains were recovered during initial exhumations” – states IPN. Aerial photographs from 1947 were crucial, enabling precise location of post-exhumation pits.
In the third stage, two pits were examined, and an unknown single grave was discovered. Loose human remains and skeletal fragments in anatomical order were recovered, likely overlooked due to decomposition and harsh conditions. Artifacts included combs, glasses, toothbrushes, a leather bag, wallet, shoes, clothing fragments, rings, and coins. „All remains will undergo anthropological analysis, and artifacts will be conserved and studied” – IPN announces.
The works were supported by soldiers from the 2nd Mazovian Sapper Regiment from Nowy Dwór Mazowiecki and the Kampinos National Park Directorate, highlighting the importance of collaboration in commemorating victims of German occupation.
Foto: IPN