W niedzielę, 14 IX 2025 r., na terenie Cmentarza-Mauzoleum w Palmirach odbyły się uroczyste obchody upamiętniające 86. rocznicę wybuchu II wojny światowej oraz ofiary egzekucji dokonanych w Puszczy Kampinoskiej. Uroczystości zgromadziły licznych przedstawicieli instytucji państwowych, samorządów, organizacji społecznych oraz mieszkańców regionu, którzy wspólnie oddali hołd poległym i pomordowanym.
Główne obchody rozpoczęły się o godz. 4.00 po poł. Mszą Świętą w intencji ofiar, celebrowaną przez Jego Ekscelencję Arcybiskupa Adriana Galbasa, Metropolitę Warszawskiego. W poruszającym kazaniu hierarcha podkreślił, że „wojna zaczyna się od słów, podziałów i obojętności wobec drugiego człowieka”, zwracając uwagę na potrzebę wrażliwości wobec współczesnych konfliktów w Ukrainie i Gazie.
Po zakończeniu nabożeństwa odbył się uroczysty Apel Pamięci, a o godz. 5.30 po poł. złożono wieńce na grobach pomordowanych. Mimo ulewnego deszczu, ceremonia przebiegła w podniosłej atmosferze – wieńce składali żołnierze w imieniu wszystkich delegacji.
Wśród uczestników znaleźli się wojewoda mazowiecki Mariusz R. Frankowski (reprezentujący Premiera RP), uczniowie Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Kazuniu Nowym z pocztem sztandarowym w składzie: Jadwiga (kl. VIII), Roksana (kl. VIII) i chorąży Karol (kl. VII) z opiekunem Joanną Wrzosek, dyrektor Krystian Buszta oraz liczni przedstawiciele lokalnych władz i organizacji.
Symbolicznym akcentem, kontynuowanym od ponad 30 lat, było zapalenie 2115 zniczy na grobach każdej z osób spoczywających na palmirskim cmentarzu. Palmiry, gdzie spoczywa ponad dwa tysiące obywateli RP głównie z inteligencji, zamordowanych przez Niemców w masowych egzekucjach, stały się tego dnia miejscem głębokiej refleksji nad wolnością, odpowiedzialnością i tożsamością narodową.
Reprezentacyjny Zespół Artystyczny Wojska Polskiego zapewnił oprawę muzyczną uroczystości, która – jak co roku – była nie tylko wyrazem pamięci o ofiarach, ale także świadectwem wspólnoty i przestrogą przed degradacją człowieczeństwa.
Palmiry: prayer, remembrance and warning on the 86th anniversary of the war outbreak
On Sunday, September 14, 2025, solemn ceremonies took place at the Cemetery-Mausoleum in Palmiry, commemorating the 86th anniversary of the outbreak of World War II and the victims of executions carried out in the Kampinos Forest. The gatherings brought together numerous representatives of state institutions, local governments, social organizations, and residents of the region, who jointly paid homage to the fallen and murdered.
The main celebrations began at 4:00 p.m. with a Holy Mass for the victims, celebrated by His Excellency Archbishop Adrian Galbas, Metropolitan of Warsaw. In a moving sermon, the hierarch emphasized that „war begins with words, divisions, and indifference towards another human being,” drawing attention to the need for sensitivity towards contemporary conflicts in Ukraine and Gaza. Clergy of various denominations participated in the prayer, giving the event an ecumenical character.
After the service, a solemn Appeal of Remembrance took place, and at 5:30 p.m., wreaths were laid on the graves of the murdered. Despite heavy rain, the ceremony proceeded in a solemn atmosphere – soldiers laid wreaths on behalf of all delegations.
Among the participants were the Masovian Voivode Mariusz R. Frankowski (representing the Prime Minister of Poland), students from the School and Preschool Complex in Kazuń Nowy with their banner party consisting of: Jadwiga W. (8th grade), Roksana Sz. (8th grade), and standard-bearer Karol J. (7th grade) with guardian Joanna Wrzosek, director Krystian Buszta, and numerous representatives of local authorities and organizations.
A symbolic gesture, continued for over 30 years, was the lighting of 2,115 candles on the graves of each person resting in the Palmiry cemetery. Palmiry, where over two thousand Polish citizens, mainly from the intelligentsia, murdered by the Germans in mass executions lie, became a place of deep reflection on freedom, responsibility, and national identity that day.
The Representative Artistic Ensemble of the Polish Army provided musical setting for the ceremony, which – as every year – was not only an expression of remembrance for the victims but also a testimony of community and a warning against the degradation of humanity.
