W 1046 gminach w Polsce, czyli prawie w połowie, nie ma żadnej formy opieki dla dzieci w wieku do lat 3. W województwie mazowieckim takich gmin jest 147. To poważna bariera dla tysięcy rodziców, szczególnie kobiet, które po zakończeniu urlopu rodzicielskiego nie mogą wrócić na rynek pracy. W odpowiedzi na te potrzeby, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wprowadziło nowy program pilotażowy „Pierwszy dzienny opiekun w gminie”, do którego gminy mogą przystąpić do 31 sierpnia.
Program został ogłoszony podczas konferencji prasowej w Mazowieckim Urzędzie Wojewódzkim w Warszawie, z udziałem Wiceministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Aleksandry Gajewskiej, Posłanki na Sejm RP Magdaleny Roguskiej oraz Wojewody Mazowieckiego Mariusza Frankowskiego.
– Chciałam podziękować p. wojewodzie za zaangażowanie i aktywność w obszarze zwiększania dostępności do opieki wczesnodziecięcej. To jest nasz absolutny priorytet. W 1046 gminach w Polsce, czyli w prawie połowie, nie ma żadnej instytucjonalnej formy opieki dla dzieci w wieku do lat 3. Przyglądamy się również poziomowi „użłobkowienia” – powiedziała Aleksandra Gajewska. Co by to słowo nie znaczyło, biorąc pod uwagę dwa roczniki, to poziom dostępności żłobków w Polsce wynosi 36 procent. Rozwiązaniem idealnym jest, aby to rodzice poświęcili swemu dziecku czas, jednak w obecnych realiach, często jest to niemożliwe.
Nowy program zakłada możliwość pozyskania do 300 tys. zł na adaptację budynków lub mieszkań oraz utworzenie od pięciu do ośmiu miejsc opieki u dziennego opiekuna. Celem jest promowanie formy dziennego opiekuna jako instytucji oferującej warunki zbliżone do domowych. Obecnie funkcjonuje tylko około 200 publicznych dziennych opiekunów w całym kraju. W ramach programu gminy otrzymają również do 8 tys. zł miesięcznie na pokrycie kosztów zatrudnienia dziennego opiekuna. Termin realizacji zadań upływa 31 grudnia 2024 r. Ministerstwo przeznaczyło na ten cel 60 mln zł.
W ramach współpracy z Ministerstwem Edukacji przygotowano także listę małych szkół i przedszkoli, gdzie może być realizowana dzienna opieka nad dziećmi do lat 3, bez konieczności budowania dużej infrastruktury żłobkowej.
– Dzisiaj chcemy powiedzieć tym samorządom, które jeszcze się wahają, że są dobre praktyki, które świetnie się sprawdziły. W Warszawie mamy ponad 17 tysięcy miejsc – są to żłobki, mini żłobki i dzienni opiekunowie. To sukces rodziców, którzy mogą wrócić do pracy po urlopie rodzicielskim i mają pewność, że ich dzieci trafiają do profesjonalnych miejsc opieki. Chcemy dzielić się tym sukcesem z innymi samorządami – podkreśliła Magdalena Roguska, Posłanka na Sejm RP.
Opieka nad dziećmi do lat 3 w Warszawie
Już w 2020 roku stolica osiągnęła tzw. cel barceloński, czyli 33 proc. gwarantowanych miejsc w żłobkach dla dwu i trzy latków. Warszawa jako pierwsze miasto w Polsce wprowadziła darmową opiekę żłobkową. Do tej pory ze wsparcia skorzystało kilkadziesiąt tysięcy najmłodszych warszawiaków. Wszystkie żłobki publiczne są darmowe dla mieszkańców. W Warszawie działa obecnie 116 punktów opieki dla dzieci w wieku do lat 3, w tym 77 żłobków publicznych, 12 mini-żłobków i 27 publicznych Punktów Dziennego Opiekuna. Jakość opieki świadczonej w warszawskich żłobkach jest najwyższa w Polsce, co potwierdzają badania – 96 proc. rodziców jest zadowolonych z opieki żłobkowej w Warszawie.
„Białe plamy” w województwie mazowieckim
W województwie mazowieckim jest 147 gmin, które nie mają żadnej formy opieki dla dzieci w wieku do lat 3. To 47 proc. w skali województwa, więcej niż średnia krajowa.
– Województwo mazowieckie jest duże i zróżnicowane. Mamy małe wiejskie gminy, które potrzebują innych rozwiązań. Powołałem specjalny zespół, który ma się zająć tym, aby te „białe plamy” na Mazowszu w krótkim czasie zniknęły – powiedział Mariusz Frankowski, Wojewoda Mazowiecki.
