Prawdziwych bardów nasza Ojczyzna nie znała wielu. Dziś, jednym z największych, a jakże mało znamym, jest Jacek Kowalski. Jak sam o sobie pisze, pieśniarz, Sarmata, historyk sztuki, miłośnik poezji staropolskiej, tłumacz poezji starofrancuskiej. Żonaty, ma sześcioro dzieci. Pracuje w Instytucie Historii Sztuki UAM jako profesor. Na scenie pojawia się od 1988 roku, gdy jednocześnie skończył studia i został laureatem 24 Studenckiego Festiwalu Piosenki w Krakowie. 11 listopada 2017 roku otrzymał Nagrodę Literacką im. Józefa A. Mackiewicza za książkę „Sarmacja. Obalanie mitów. Podręcznik bojowy”.
Wydał kilkadziesiąt książek, płyt, publikacji popularnych i naukowych związanych z kulturą, sztuką i literaturą dawnej Polski oraz starej, dobrej Francji.
Występuje z zespołem Monogramista JK, którego kierownikiem muzycznym jest Anita Murawka (wcześniej Wiesław Wolnik) oraz z zespołem Klub Świętego Ludwika, którego skład ewoluuje doraźnie w zależności od opracowywanego projektu, ale w stałej współpracy z wrocławskim muzykiem Tomaszem Dobrzańskim. Część programów tworzy w duecie z lutnistą Henrykiem Kasperczakiem. Koncertuje też sam – z gitarą lub citolą w dłoni.
Muzyk był wielokrotnie nagradzany. Miedzy innymi:
- 1988 – Pierwsza Nagroda (ex aequo) na 24 Studenckim Festiwalu Piosenki za utwory autorskie – tekst i muzyka – wykonane z zespołem Monogramista JK, aranżacje Wiesława Wolnika. Utwory wyróżnione to „Psalm rodowodowy” oraz „Beresteczką potrzebę Apollo śpiewa”, oraz Nagroda dziennikarzy za wykonaną z akompaniamentem gitarowym Wiesława Wolnika piosenkę „Pan Tadeusz”.
- 2011 – Nagroda Poznańskiego Przeglądu Nowości Wydawniczych oraz Nagroda Naukowa Miasta Poznania za książkę „Gotyk wielkopolski”, Wydawnictwo Dębogóra, Poznań 2010.
- 2012 – Nagroda Naukowa Prezesa Rady Ministrów za wysoko ocenione osiągnięcia będące podstawą nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego za pracę „Gotyk wielkopolski”, Wydawnictwo Dębogóra, Poznań 2010.
- 2014 – Nagroda im. Józefa Łukaszewicza za najlepszą książkę o Poznaniu w roku 2014: „Meble Kowalskich. Ludzie i rzeczy”, Wydawnictwo Dębogóra, Poznań 2014.
- 2015 – Nagroda Fundacji Kultury Polskiej Filii w Poznaniu i Regionalnego Obserwatorium Kultury UAM Kultury Polskiej.
- 2016 – Medal brązowy „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
- 2017 – Nagroda Literacka im. Józefa A. Mackiewicza za książkę „Sarmacja. Obalanie mitów. Podręcznik bojowy”, Zona Zero, Warszawa 2016.
- 2019 – Doroczna Nagroda Ministra Kultury w dziedzinie książka historyczna im. Tomasza Merty „Między literaturą a historią”, za książkę „Straszny dwór czyli sarmackie korzenie Niepodległej”, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2018, oraz Nagroda Magazynu Literackiego «Książki» za Książkę Miesiąca „Straszny Dwór” czyli sarmackie korzenie Niepodległej” – książka czerwca 2019 kategoria „eseistyka”.
- 2022 – Krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Dodatkowo, Komisja Kultury Rady Miasta Poznania zatwierdziła kandydaturę Jaceka Kowalskiego do nagrody „zasłużony dla Miasta Poznania”, jednak po medialnej kampanii prowadzonej przez stowarzyszenie Grupa Stonewall i „Gazetę Wyborczą”, Rada Miasta Poznania 6 czerwca 2022 roku nie uznała go godnym tego tytułu.
- 2023 – ZŁOTY RYNGRAF III Festiwalu Kultury Narodowej «Pamięć i Tożsamość» w roku 2023 – przyznany został głosami publiczności Koncertowi Jacka Kowalskiego i zespołu Monogramista JK «Konfederacja Barska po Kowalsku».
Utwory Mistrza, podniosłe same w sobie, ale i unoszące ducha na wyżyny mało dziś spotykane, dostępne są licznie w sieci. Te najważniejsze można też odsłuchać i zobaczyć na stronie Mistrza: https://jacekkowalski.pl/
facebook Mistrza: https://www.facebook.com/Korabita
***
„True Bards Our Homeland Seldom Knew”
Today, one of the greatest yet least known is Jacek Kowalski. As he describes himself, he is a singer, a Sarmatian, an art historian, a lover of Old Polish poetry, and a translator of Old French poetry. Married, he has six children and works at the Institute of Art History at Adam Mickiewicz University as a professor. He has been performing since 1988, the same year he graduated and became a laureate at the 24th Student Song Festival in Krakow. On November 11, 2017, he received the Józef A. Mackiewicz Literary Award for his book „Sarmacja. Debunking Myths. Combat Manual.”
He sings his own songs about olden times and his own translations of songs from bygone days. He is the author of scripts and texts for theatrical productions, television programs, and outdoor historical spectacles, including recently „Eagle and Cross” for the Dzieje Association in Murowana Goślina. He had the honor of participating in a song-dialogue discussion with Jacek Kaczmarski titled „Two Sarmatias” (TVP 1, 1995).
He has released dozens of books, albums, and both popular and scholarly publications related to the culture, art, and literature of old Poland and old, good France.
He performs with the ensemble Monogramista JK, with musical director Anita Murawka (previously Wiesław Wolnik), and with the Club of Saint Louis ensemble, which evolves ad hoc depending on the project but consistently collaborates with Wrocław musician Tomasz Dobrzański. Some of the programs are created in a duo with lutenist Henryk Kasperczak. He also performs solo, with a guitar or citole in hand.
The musician has been awarded multiple times, including:
- 1988 – First Prize (ex aequo) at the 24th Student Song Festival for original works – text and music – performed with the ensemble Monogramista JK, arrangements by Wiesław Wolnik. Awarded songs include „Psalm of Lineage” and „Berestechko’s Apollo Sings”, and a journalists’ award for the song „Pan Tadeusz” performed with guitar accompaniment by Wiesław Wolnik.
- 2011 – Poznań New Publications Review Award and the Scientific Award of the City of Poznań for the book „Gothic of Greater Poland”, Dębogóra Publishing House, Poznań 2010.
- 2012 – Scientific Award of the Prime Minister for highly regarded achievements that formed the basis for the award of the habilitated doctor degree for the work „Gothic of Greater Poland”, Dębogóra Publishing House, Poznań 2010.
- 2014 – Józef Łukaszewicz Award for the best book about Poznań in 2014: „The Kowalskis’ Furniture. People and Things”, Dębogóra Publishing House, Poznań 2014.
- 2015 – Award of the Polish Culture Foundation Branch in Poznań and the Regional Culture Observatory of Adam Mickiewicz University.
- 2016 – Bronze Medal „Merited to Culture Gloria Artis”.
- 2017 – Józef A. Mackiewicz Literary Award for the book „Sarmatia. Debunking Myths. Combat Manual”, Zona Zero, Warsaw 2016.
- 2019 – Annual Award of the Minister of Culture in the field of historical book „Between Literature and History” for the book „The Haunted Manor or the Sarmatian Roots of Independence”, National Publishing Institute, Warsaw 2018, and Literary Magazine „Books” Award for the Book of the Month „The Haunted Manor or the Sarmatian Roots of Independence” – June 2019 category „essayistics”.
- 2022 – Cross of the Order of Rebirth of Poland. Additionally, the Culture Commission of the City Council of Poznań approved Jacek Kowalski’s candidacy for the award „Meritorious for the City of Poznań”, however, after a media campaign led by the Stonewall Group and „Gazeta Wyborcza”, the City Council of Poznań did not deem him worthy of the title on June 6, 2022.
- 2023 – GOLDEN RYNGRAF at the III National Culture Festival „Memory and Identity” in 2023 – awarded by public vote to the concert of Jacek Kowalski and the ensemble Monogramista JK „The Bar Confederation by Kowalski”.
Master’s works, sublime in themselves and lifting the spirit to rarely encountered heights, are widely available online. The most important ones can also be listened to and viewed on the Master’s website: https://jacekkowalski.pl/
