W lipcu 2025 r. ukazała się książka „Granatowi z Pawiaka. Policjanci II RP – więźniowie Pawiaka w latach okupacji hitlerowskiej” autorstwa Michała Krzysztofa Wykowskiego i ppor. rez. Stanisława Wojciecha Wykowskiego – prezesów Warszawskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 roku oraz członków Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, który jest również jednym z partnerów wydania.
Publikacja powstała w hołdzie funkcjonariuszom Policji Państwowej II RP, pełniącym służbę w okupowanej Polsce w strukturach Policji Polskiej Generalnego Gubernatorstwa. Autorzy skupili się na losach tych, którzy trafili do Pawiaka – niemieckiego więzienia politycznego działającego w Warszawie w latach 1939–1944. Przez jego mury przeszło około 100 tys. osób; 37 tys. zostało zamordowanych, a 60 tys. wywieziono w 95 transportach do niemieckich obozów zagłady.
W książce przedstawiono ponad 60 biogramów funkcjonariuszy działających w czasie wojny w strukturach konspiracyjnych, oddano również głos dramatycznym wspomnieniom dotyczącym aresztowań, tortur i egzekucji – m.in. w Palmirach, Laskach, Markach, Wawrzyszewie, Wólce Węglowej i lasach otaczających Warszawę, tworzących tzw. „warszawski pierścień śmierci”.
Książkę opatrzyli recenzjami prof. dr hab. dr h.c. Andrzej Misiuk (Uniwersytet Warszawski) oraz dr Zbigniew Bartosiak (Akademia Nauk Stosowanych Gospodarki Krajowej w Kutnie). Wydanie wspierają m.in. Policja, Muzeum Więzienia Pawiak, Fundacja Pomocy Wdowom i Sierotom po Poległych Policjantach oraz Warszawska Rodzina Katyńska.
Publikacja ukazała się pod honorowym patronatem Warszawskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 roku.
“The Blue from Pawiak”. New release on WWII-era Polish police
In July 2025, the book “The Blue from Pawiak. Policemen of the Second Republic – Prisoners of Pawiak during the German Occupation” was published by Michał Krzysztof Wykowski and Reserve 2nd Lt. Stanisław Wojciech Wykowski – presidents of the Warsaw Police Family Association 1939 and members of the Polish Commonwealth Reserve Officers’ Association, which also partnered in the publication.
The book honors officers of the prewar State Police who served under the General Government’s Polish Police during the German occupation. It focuses on those imprisoned in the notorious Pawiak prison, through which some 100,000 people passed from 1939 to 1944; 37,000 were executed, and 60,000 deported to Nazi camps.
The authors provide over 60 biographies of wartime officers, many of whom served in the underground. They recount arrest, torture, and executions in locations around Warsaw, which formed the so-called “Warsaw ring of death.”
The publication includes reviews by Prof. Andrzej Misiuk and Dr. Zbigniew Bartosiak. It was supported by institutions including the Police, Pawiak Prison Museum, and the Warsaw Katyń Family, and released under the honorary patronage of the Warsaw Police Family Association 1939.
