W tym roku 19-IV-25r. Kościół katolicki obchodzi Wielką Sobotę – dzień milczenia i czuwania przy Grobie Pańskim. Dla uczniów Chrystusa to czas największej próby wiary, nadziei i wytrwałości. Według Tradycji, jedyną osobą, która w tę noc grozy nie straciła wiary, była Matka Boża. To właśnie dlatego każda sobota w Kościele poświęcona jest Maryi – najwierniejszej z uczennic.
Wielka Sobota to dzień adoracji, oczekiwania, ale i symbolicznego zstąpienia Chrystusa do otchłani, gdzie – jak opisywali starożytni Ojcowie Kościoła – budzi On do życia Adama, Ewę i całą ludzkość przebywającą w cieniu śmierci.
Zwyczajem tego dnia jest poświęcenie pokarmów – chleba, mięsa i jajek, jako znaków nowego życia i duchowej odnowy. Chleb przypomina o cudownym nakarmieniu tłumów przez Pana Jezusa, mięso symbolizuje baranka paschalnego, a jajko – odrodzenie i zwycięstwo nad śmiercią. W tym roku, z uwagi na wskazania Prezydium Konferencji Episkopatu Polski, zaleca się dokonanie błogosławieństwa pokarmów w domach, przed wielkanocnym śniadaniem.
Kościół, podobnie jak w Wielki piątek, nie sprawuje w Wielką Sobotę Mszy Świętej. Zamilkły dzwony, zgasły świece – trwa cisza. Jednak po zmierzchu, w świątyniach rozbrzmiewa światło: zaczyna się Wigilia Paschalna – najuroczystsza liturgia całego roku.
Przed kościołem kapłan święci ogień i zapala Paschał – symbol Chrystusa Zmartwychwstałego. Na woskowej świecy wypisuje się litery Alfa i Omega oraz aktualny rok, umieszczając pięć czerwonych gwoździ – znak ran Chrystusa. Następnie kapłan wnosi światło Paschału do pogrążonego w ciemności kościoła, wołając: „Światło Chrystusa”.
W świątyni zabrzmi pieśń Exultet – Pochwała Paschału: „Weselcie się już, zastępy Aniołów w niebie…”. Po niej następują czytania – począwszy od Księgi Rodzaju, poprzez historię wyjścia Izraelitów z Egiptu, aż po Ewangelię o pustym grobie i Zmartwychwstaniu. Tego wieczoru powraca radosne „Alleluja”, a Kościół święci wodę chrzcielną, z której będzie korzystać przez cały rok.
Zgodnie z tradycją, w Noc Paschalną udzielano sakramentów wtajemniczenia: chrztu, bierzmowania i Komunii Świętej. Obecnie, w duchu zaleceń ostrożności, KEP zaleca, by chrztów katechumenów udzielać z uwzględnieniem zasad sanitarnych, możliwie także w uroczystość Zesłania Ducha Świętego.
Wigilia Paschalna kończy się procesją rezurekcyjną, która oznajmia światu, że Chrystus Zmartwychwstał. Niedziela Wielkanocna jest pierwszym i największym świętem chrześcijańskim, a każda kolejna niedziela w ciągu roku liturgicznego jest jej przedłużeniem.
Kościół świętuje Zmartwychwstanie przez Oktawę Wielkiej Nocy – osiem dni, w których codziennie głoszone jest jedno i to samo orędzie: „Chrystus Zmartwychwstał!”. Finałem oktawy jest Biała Niedziela, dziś zwana również Niedzielą Miłosierdzia Bożego.
Silence, waiting, and light
On 19-IV-25r., the Catholic Church observes Holy Saturday – a day of silence and vigil at the Lord’s Tomb. For the disciples of Christ, it is the most difficult day of faith and trust. According to Tradition, the only one who remained steadfast in faith was the Blessed Virgin Mary. This is why every Saturday in the Church is dedicated to her – the most faithful follower.
Holy Saturday is marked by the remembrance of Christ’s descent into the dead. Ancient Christian texts portray Jesus awakening Adam, Eve, and all humanity from the sleep of death, bringing them into new life.
A common tradition is the blessing of Easter foods – bread, meat, and eggs – symbols of new life and the Resurrection. Bread recalls Christ feeding the multitudes, meat signifies the Paschal lamb, and eggs represent rebirth. This year, the Polish Episcopal Conference recommends that families perform a blessing at home before Easter breakfast instead of attending traditional communal blessings.
On Holy Saturday, no Mass is celebrated. The Church falls silent; candles are extinguished, bells are hushed. But at nightfall, the silence gives way to light during the Easter Vigil – the most solemn liturgy of the Church year.
Outside the church, the priest blesses the fire and lights the Paschal Candle – a symbol of the Risen Christ. The candle is marked with a cross, the Alpha and Omega, the current year, and five red nails representing Christ’s wounds. It is then carried into the darkened church as the priest proclaims: “The Light of Christ.”
The Exultet is sung – a hymn of Easter praise: “Rejoice now, heavenly hosts of angels…” The liturgy continues with readings that recount the entire history of salvation, from Creation and Exodus to the Resurrection. That night, the jubilant “Alleluia” returns, and the church blesses baptismal water to be used throughout the year.
Traditionally, the Easter Vigil included the Sacraments of Initiation: Baptism, Confirmation, and Holy Communion. In 2025, the Polish bishops recommend these be celebrated with appropriate care, possibly on Pentecost.
The Vigil concludes with the Resurrection procession – a public proclamation that Christ is risen and has conquered death.
Easter Sunday is the first and greatest Christian feast, commemorated anew every Sunday throughout the year. The Church celebrates this mystery intensely during the Octave of Easter, repeating each day the joyful truth: “Christ is risen!” The octave ends with the Divine Mercy Sunday, formerly known as White Sunday.
