Polska Grupa Militarna SA (PGM), firma notowana na New Connect, założona przez doświadczonych inwestorów z rynku technologicznego, postanowiła uczcić 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego w sposób nietypowy. PGM, której działalność obejmuje innowacyjne projekty cywilno-militarne, postanowiła sprawdzić, jak dobrze Polacy znają swoją historię, zwłaszcza tę związaną z II Wojną Światową. Wyniki badań okazują się niepokojące. Okazuje się, że wielu Polaków ma poważne braki w wiedzy historycznej, szczególnie dotyczącej Cichociemnych – elitarnej grupy polskich żołnierzy.
Badanie przeprowadzone przez SW Research na zlecenie PGM w lipcu 2024 roku wykazało, że zaledwie 10% Polaków zna prawidłową odpowiedź na pytanie, kim byli Cichociemni. 43% respondentów nie potrafiło skojarzyć tej nazwy z niczym szczególnym. Jedynie niewielka grupa badanych wiedziała, że Cichociemni to żołnierze, którzy podczas II Wojny Światowej byli szkoleni w Wielkiej Brytanii do wykonywania zadań specjalnych, w tym działań wywiadowczych, sabotażowych i partyzanckich. Znaczna część tej formacji odegrała kluczową rolę w Powstaniu Warszawskim, walcząc na ulicach stolicy, ale także działając w strukturach dowództwa.
Wyniki badania wskazują na poważne luki w edukacji historycznej. Aż 14% Polaków mylnie kojarzy Cichociemnych z osobami podejrzanymi, a 10% sądzi, że nazwa ta dotyczy tajniaków policyjnych z czasów komunistycznych. Kolejne 9% mylnie przypisuje tę nazwę Żołnierzom Wyklętym, a 5% uważa, że była to nazwa niemieckich agentów działających na szkodę aliantów. Marek Tomkiewicz i Piotr Gniadek, współzałożyciele PGM i potomkowie żołnierza AK, który walczył w Powstaniu Warszawskim, komentują te wyniki: – Wyniki są zatrważające. Cichociemni byli elitą polskich żołnierzy, szkolonych w Wielkiej Brytanii, a ich działania miały na celu osłabienie wroga. Pierwsze zrzuty miały miejsce już w 1941 roku, jednak to Powstanie Warszawskie było największym sprawdzianem dla tej tajnej formacji.
Warto przypomnieć, że z 316 Cichociemnych około 1/3 brała udział w walkach o Warszawę, z czego co najmniej 20 było rannych lub ciężko rannych, a 18 poległo w walce. Wśród nich byli m.in. gen. Leopold Okulicki ps. Kobra oraz płk. Kazimierz Iranek-Osmecki ps. Heller, którzy pełnili kluczowe role w dowództwie Powstania. Cichociemni stanowili elitarne jednostki dowódcze i wywiadowcze, pracowali na wszystkich radiostacjach Powstania Warszawskiego.
Cichociemni nie posługiwali się wyróżniającym umundurowaniem czy insygniami, co czyniło ich działanie tym bardziej tajnym. Pamięć o nich przetrwała dzięki charakterystycznej nazwie, która po raz pierwszy pojawiła się w instrukcji szkoleniowej z września 1941 roku. Byli oni wykwalifikowani w obsłudze różnych rodzajów broni, która musiała być niezawodna i lekka, by umożliwić im długie przemarsze w trudnych warunkach.
Polska Grupa Militarna SA, w ramach upamiętnienia Cichociemnych, planuje wydanie limitowanej serii kolekcjonerskich karabinków AR. Każdy z 316 egzemplarzy będzie nosił grawerowane inskrypcje, nawiązujące do historii elitarnej formacji. Premiera tej serii odbędzie się na XXXII Międzynarodowym Salonie Przemysłu Obronnego MSPO we wrześniu w Kielcach. Radomir Woźniak, prezes zarządu PGM, podkreśla: – Chcemy w ten sposób oddać hołd bohaterom Powstania Warszawskiego i przypomnieć o ich niezłomnej walce o wolność.
