Zasiłek pogrzebowy ma pokrywać część wydatków związanych z pochówkiem. Obecna kwota 4 tys. zł pozostanie w mocy do końca 2025 r., a 1 I 2026 r. wzrośnie do 7 tys. zł. Od 1 III 2026 r. wysokość świadczenia będzie podlegała waloryzacji, jeśli inflacja w poprzednim roku przekroczy 5 procent. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że w minionym roku wypłacono prawie 360 tys. zasiłków, z czego 48,7 tys. w województwie mazowieckim.
Pełna kwota świadczenia przysługuje członkom rodziny zmarłego bez względu na rzeczywiste koszty pochówku. Rzecznik prasowy ZUS na Mazowszu Wojciech Ściwiarski wyjaśnił – Osobom spoza rodziny świadczenie wypłaca się do wysokości faktycznych wydatków, ale nie więcej niż wynosi limit. Jeśli koszty pogrzebu pokrywa kilka osób lub instytucji, zasiłek dzieli się proporcjonalnie. Zasiłek może otrzymać ten, kto pokrył koszty pogrzebu osoby ubezpieczonej w ZUS albo członka jej rodziny, w tym małżonka, rodziców, dzieci własnych i przysposobionych, rodzeństwa, dziadków, wnuków czy osób objętych opieką prawną. Świadczenie może być również wypłacone pracodawcy, domowi pomocy społecznej, gminie, powiatowi lub instytucji religijnej, jeśli pokryły koszt pochówku.
Do kosztów pogrzebu zalicza się wydatki udokumentowane rachunkami od chwili śmierci do zakończenia pochówku. Nie mogą to być koszty niezwiązane bezpośrednio z pogrzebem, takie jak nagrobek, opłata zakładu pogrzebowego za złożenie wniosku w oddziale ZUS, konsolacja czy kwiaty. Aby uzyskać świadczenie, należy złożyć wniosek Z-12 w oddziale ZUS, przesłać go pocztą, przekazać przez PUE/eZUS albo za pośrednictwem upoważnionego zakładu pogrzebowego. Rachunki trzeba dostarczyć w oryginale lub w postaci kopii potwierdzonych przez bank. Do wniosku dołącza się odpis skrócony aktu zgonu, dokument potwierdzający pokrewieństwo ze zmarłym oraz, w przypadku osoby ubezpieczonej, zaświadczenie płatnika składek. Dokumenty należy złożyć w ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci lub od dnia pogrzebu, jeśli wcześniej wystąpiły trudności z odnalezieniem albo identyfikacją zmarłego.
Rising funeral benefit amid increasing burial costs
The funeral benefit is intended to cover part of the expenses connected with burial. The current amount of PLN 4,000 remains in force until the end of 2025, and on January 1, 2026, it will rise to PLN 7,000. Beginning March 1, 2026, the benefit will be indexed if inflation in the preceding year exceeds 5 percent. The Social Insurance Institution reported that last year nearly 360,000 funeral benefits were paid nationwide, including 48,700 in the Mazovia region.
The full amount is granted to members of the deceased’s family regardless of the actual cost of the burial. Wojciech Ściwiarski, spokesman for the Social Insurance Institution in Mazovia, explained — For persons outside the family, the benefit is paid up to the amount of documented expenses but no higher than the statutory limit. If several persons or institutions cover the funeral cost, the benefit is divided proportionally. The benefit may be awarded to whoever paid for the burial of an insured person or a member of that person’s family, including a spouse, parents, biological or adopted children, siblings, grandparents, grandchildren, or those under legal custody. It may also be paid to an employer, a social welfare home, a municipality, a county, or a religious institution if they covered the burial cost.
Recognized funeral expenses include those documented by receipts from the moment of death until the burial is completed. They may not include expenditures unrelated directly to the burial, such as a tombstone, a fee charged by a funeral home for submitting the application to the Social Insurance Institution, a post-funeral meal, or flowers. To obtain the benefit, an applicant must submit form Z-12 at a Social Insurance Institution office, mail it, send it through the Electronic Services Platform, or file it through an authorized funeral home. Receipts must be provided in their original form or as bank-certified copies. The application must include a short-form death certificate, a document confirming the family relationship with the deceased, and, for insured persons, a certificate from the contribution payer. Documents must be filed within 12 months of the date of death or within 12 months of the burial if earlier delays were caused by difficulties in locating or identifying the deceased.
