PORADNIK WYBORCY. Wybory parlamentarne 2015
2015-10-23 7:54:10
Już w najbliższą niedzielę 25 października wybierzemy posłów i senatorów na kolejną, czteroletnią kadencję. Niezależnie od wyników wrześniowego referendum, wybory do Sejmu odbędą się według dotychczasowego, proporcjonalnego systemu wyborczego, zaś wybory do Senatu w okręgach jednomandatowych. W poradniku przedstawiamy najważniejsze informacje na temat samego głosowania, a także ułatwień, jakie czekają na wyborców.
Kogo wybieramy?
W wyborach parlamentarnych mamy do dyspozycji dwa głosy. Jeden oddajemy na wybranego kandydata do Sejmu, drugi na kandydata do Senatu. 460 posłów wybieramy w systemie proporcjonalnym w 41 okręgach wielomandatowych. Próg wyborczy to 5 proc. ważnych głosów w skali całego kraju, co oznacza, że w podziale mandatów uczestniczą kandydaci tylko tych komitetów wyborczych, które w skali całego kraju zebrały co najmniej 5 proc. ważnych głosów. Wybory do Senatu odbywają się w stu okręgach jednomandatowych. Oznacza to, że każdy komitet wyborczy wystawia tylko jednego kandydata i spośród wszystkich zgłoszonych przez komitety w danym okręgu kandydatów, mandat uzyskuje tylko jeden – ten, który zebrał najwięcej głosów ważnych.
Weź dokument tożsamości
W niedzielę 25 października będziemy mogli zagłosować w godzinach od 7.00 do 21.00. W lokalu wyborczym musimy okazać dokument ze zdjęciem, przy pomocy którego możliwe będzie sprawdzenie naszej tożsamości. W przeważającej większości będzie to dowód osobisty, ale może to być także paszport, lub prawo jazdy. W przypadku gdy wyborca nie jest ujęty w spisie wyborców może okazać dokument ze zdjęciem stwierdzający miejsce zamieszkania np. dowód osobisty, czy prawo jazdy. W takim przypadku przewodniczący obwodowej komisji wyborczej powinien skontaktować się telefonicznie z wydziałem spraw obywatelskich (lub jednostką wykonującą zadania z tego zakresu) urzędu gminy (miasta) celem weryfikacji faktu zamieszkiwania wyborcy na terenie obwodu. Jeżeli weryfikacja okaże się pozytywna, wyborca zostanie dopisany do spisu wyborców w obwodowej komisji wyborczej.
Jak głosujemy
Następnie wyborca otrzymuje dwie karty do głosowania – jedną z wykazem list kandydatów na posłów (w formie wielostronicowej broszury) oraz drugą – jednostronicową listę kandydatów na senatorów. Broszura z kandydatami na posłów będzie zaopatrzona na pierwszej kartce w instrukcję prawidłowego głosowania, a na drugiej kartce znajdzie się spis treści, tj. lista komitetów wyborczych, które zgłosiły swoich kandydatów w danym okręgu. Na kolejnych kartkach znajdziemy już listy kandydatów z kratkami na oddanie głosu. Dysponujemy jednym głosem w wyborach na posłów i również jednym głosem w wyborach na senatorów. W wyborach do Senatu sprawa jest prosta – każdy komitet może wystawić tylko jednego kandydata (kandydatkę). W wyborach do Sejmu w broszurze wyborczej znajdziemy dużo więcej nazwisk – na liście każdego komitetu może się znaleźć dwukrotność liczby posłów wybieranych w danym okręgu. W najmniejszych okręgach wybiera się 7 posłów, w największym, warszawskim – aż 20 posłów. Nasz głos w pierwszej kolejności zostanie przypisany danemu komitetowi i pomoże mu w przekroczenie progu wyborczego, który wynosi 5 proc. ważnych głosów w skali całego kraju. Jeśli już dany komitet przekroczy próg, jego kandydaci będą mogli zostać uwzględnieni w podziale mandatów. Wtedy ważne stanie się, na którego kandydata danego komitetu oddaliśmy głos, ponieważ w ramach przypadającej komitetowi puli, mandaty rozdziela się według liczby głosów oddanych na poszczególnych kandydatów. Kolejność kandydatów (kandydatek) na liście nie ma bowiem znaczenia. Każdy ma równe szanse i nasz głos na każdego ma jednakową wagę. Głos jest ważny, jeśli w kratce przy nazwisku jednego, wybranego kandydata (kandydatki) postawimy znak „X”. W przypadku wyborów do Sejmu, Kodeks wyborczy pozwala także na zaznaczenie większej liczby kandydatów z tej samej listy, niemniej w takiej sytuacji oddany głos będzie traktowany jako głos na tego z zaznaczonych kandydatów, który jest najwyżej na liście. Wolno zaznaczyć jedynie kandydatów z tej samej listy. Zaznaczenie kandydatów z różnych list wyborczych oznacza głos nieważny. Nie mają znaczenia dopiski poza okienkami, w których zaznacza się głosy.
Oprac. DB